Legenda o nastanku imena bare Tišina
Sveti Jakov Markijski, italijanski franjevac i misionar, putovao je ovim krajevima i držao propovijedi. Jednom prilikom služio je misu okupljenom narodu, ali su žabe iz okolnih bara bile toliko glasne da su ga ometale, te ih je prokleo da zauvijek zašute, što se i desilo, te je tako nastupila tišina po kojoj su i bara i selo dobili ime.
Isječak iz novina Večernje novosti iz 1960. godine i Sv. Jakov Markijski (c) Večernje Novosti
Istorijski važni lokaliteti
U periodu praistorije i starog vijeka ovaj kraj je izgledao dosta drugačije zbog drugačijih geoloških, hidroloških i klimatskih uslova, ali je svakako i tad imao strateški važnu pozciju u dolini velike rijeke i plodno tlo zbog redovnog plavljenja rijeka. To su faktori koji su uticali da se ovdje razviju neka praistorijska naselja, da tu prolaze važni putevi, budu organizovani prelazi rijeke Save i dr. što je uslovilo da se oko ZS Tišina nalaze ostaci života i rada ljudi od najranijih vremena ljudske istorije.
- „Kulište“ u Kruškovom polju (5 km jugozapadno od ZS Tišina) - nalazima najbogatiji lokalitet na kome su pronađeni su arheološki ostaci koji ukazuju da je ovo bilo važno naselje od mlađeg kamenoga doba (neolitske alatke), metalnog doba (Kelti, Latenska kultura), Rimskog doba, perioda pada Rimskog carstva (Avari, Sloveni),
- „Siljevac“ u selu Donji Hasić (4 km jugozapadno od ZS Tišina) – nađeni ostaci Latenske keltske kulture, ali i keramike i oružja iz perioda vladavine Turaka,
- „Katoličko groblje“ u selu Tišina (2 km zapadno od ZS Tišina) – nalazi keramike, novca i dr. iz Rimskog doba,
- „Manjgure“ u selu Tursinovac (1 km sjeverno od ZS Tišina) – lokalitet nalaza keramike iz mlađeg kamenog doba,
- „Katoličko groblje“ u selu Grebnice (2 km istočno od ZS Tišina) – naselje i groblje iz Rimskog perioda.
Austrougarska karta šireg područja Tišine i Šamca iz XIX vijeka
Naravno i pored ovih, Zaštićenom staništu Tišina njbližih lokaliteta, postoje mnogi drugi koji imaju bogatu istoriju kao npr. praistorijsko nalazište u Donjoj Mahali kod Orašja, Grbača i Gradina kod Slatine, Vitača i Štrajkuša kod obudovca i Branica i mnogi drugi. Iz perioda Rima kroz ovaj kraj išla rimska cesta Marsonia (današnji Slavonski Brod) – Sirmium (današnja Sremska Mitrovica). U okruženju ZS Tišina označena je rimska poštanska stanica i vojni logor na rimskim kartama imenovan kao „Ad Basante“, ali je tačna lokacija danas nepoznata. U srednjem vijeku u ovim krajevima smjenivala se vlast ugarskih i bosanskih srednjovjekovnih vladara, a iz perioda srednjeg vijeka nema značajnih lokaliteta na ovom području. Šire područje bare Tišina, kao i druga područja uz rijeku Savu, predstavljali su prirodno razgraničenje, skoro kroz čitav istorijski period, a posebno dugo između Habsburške monarhije (kasnije Austrougarske) i Osmanlijskog carstva. Močvare, šume i plavna rijeka bili su sastavni dio vojne strategije, mjesta za skrivanje ljudi i dobara kao i mjesta za prelazak granice i trgovinu. Ovakva konfiguracija terena, vojno-strateški značaj, brojni osvajački pohodi i ratno nestabilno vrijeme oblikovali su kulturu, privredu i uticali su i na druge društvene prilike na bari Tišina.
Kulturno-istorijsko nasljeđe i tradicija
Stanovništvo Tišine i okoline dijeli običaje, tradiciju sa susjednim naseljima duž rijeke Save koja je bitna odrednica sveukupnog života. Iako je odvojena nasipom, rijeka Sava u ovom području je tipična ravničarska rijeka koja meandrira, plavi okolna područja, određuje način života ljudi, flore i faune i daje pečat cijelom pejzažu. Svi aspekti ljudskog života na ovom području kao što su: organizacija naselja, poljoprivreda, zanati, tradicionalne građevine, običaji i dr., bili su prilagođeni na nepredvidiv život uz rijeku, a najčešće sa poplavama.
Autentični stambeni objekti sa ovog prostora danas nažalost nisu sačuvani. Naselja Tišina, Tursinovac i Grebnice su linijskog tipa sa objektima raspoređenim duž puteva.
U prošlosti krajevi oko Tišine i Odmuta imali su drugačiji značaj za lokalno stanovništvo. Na Odmutskom polju, sve do druge polovine 20. vijeka, održavale su se poznate konjske trke i napasala se stoka.
Ovo je poznati korparski i užarski kraj. Osim za korparstvo, u prošlosti su se stabla vrba i topola koristila za ograđivanje i za dasku i građu koja se ručno rezala.
Svi prirodni resursi oko bare su imali svoju primjenu. Tako se trska sjekla i koristila u građevinarstvu, tačnije plela se i ukivala na plafone kao podloga za malterisanje. Orašak (Trapa natans), kog mještani zovu „rašak“, koristio se kao hrana za ljude. Sakupljao se oko bare, da bi se kuvao u kotlu i jeo. Ukus oraška podsjeća na kesten. Od ljekovitog bilja važno je spomenuti bijeli sljez koji i danas raste u okolini bara, a koji se prije brao i prodavao u otkupnoj stanici u Šamcu.
Poznato je da na dnu bara Tišina i Odmut postoje stara stabla hrastova lužnjaka, koja tu leže hiljadama godina. Do sad izvađene abonose mještani su koristili za izradu stepeništa, namještaja i raznih ukrasnih premeta.
Autori teksta: Marko Matolić i Jovica Sjeničić